Temistokles

I JEGO WIZJA WIELKIEJ FLOTY

Aby zrozumieć dlaczego Pireus nazywano "Handlowym Centrum Grecji", które Tukidides opisał słowami "ze wszystkich ziem, wszystko przywożą", musimy zaczekać na pojawienie się na arenie  najważniejszej figury, Temistokles'a. On był pierwszym, który odkrył jak ważne znaczenie może odegrać ten półwysep - z jego wspaniałą naturalną przystanią - w historii Aten. Jego dzieło ukończyli  Szymon i Perykles. Po ich działaniach Pireus stał się jednym z  miejsc znanych jako"Cztery krainy Heraklionu".

Do V w. p.n.e portem Aten była Zatoka Faliro, miejsce to jednak nie nadawało się do realizacji idei Temistoklesa - budowy Wielkiej Floty Wojennej. Dlatego też ten Archon Aten zbudował na półwyspie nowy, ufortyfikowany port (493 do 479 p.n.e.). Dysponując zabezpieczoną, doskonałą naturalną przystanią mógł przystąpić do stworzenia morskiego imperium. Wykorzystując pieniądze pochodzące z wydobycia srebra w kopalniach Laurion'u stworzył trzy porty: Kantharos, port handlowy (byt Aten zależał od importu zboża, minerałów i drewna) oraz dwa porty wojenne, Zea i Mikrolimano. W nich właśnie trzymano 200 okrętów wojennych (trirem). Te same triremy zostały użyte w Bitwie o Salaminę (479 p.n.e.) przeciwko perskiemu królowi Kserksesowi.

W późniejszym okresie (460 -450 p.n.e) Perykles dokończył fortyfikacje budując Makra Teiche (Długie Mury), chroniące z obu stron drogę łączącą Pireus z Atenami. Dzięki nim mógł uniknąć zagrożenia związanego z atakiem z lądu, taki atak mógł przerwać komunikację pomiędzy Atenami i Pireusem i tym samym poważnie zagrozić obu miastom.

Ostatnią dużą inwesytycją tego okresu było częściowe przebudowanie miasta zgodnie z planami sławnego architekta Hippodamosa z Miletu. Około roku 450 BC rozpoczęto wdrażanie jego planu, wpisującego miasto w czworokąt. Sam Hippodamos ustawił granice miasta i granice pomiędzy terenami publicznymi, prywatnymi i świątyniami.

Tak oto ukształtował sie ostateczny kształt miasta, miasta które swój dobrobyt opierało na handlu.